Covid-19 enerji sektörü üzerinde çok fazla baskı oluşturmasına rağmen yenilenebilir enerji kaynaklarının temiz, güvenilir, mobilize ve uygun maliyetli enerji çözümleri sağladığı görüldü.
Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı’nın (IRENA) internet sitesinde yer alan “Sosyo-ekonomik Faydaları En Üst Düzeye Çıkarmak İçin Enerji Dönüşüm Politikaları” başlıklı makaleye göre, yenilenebilir enerjiye dayalı bir iyileşme, enerji çözümlerinin ötesinde enerjiye erişimin, sağlık hizmetlerinin ve refahın iyileştirilmesini sağlıyor.
Bu nedenle IRENA’ya göre toparlanma adımlarının, temiz enerji teknolojilerinin hayata geçirilmesine yönelik iddialı planlara dayanması ve enerji dönüşümünün sosyo-ekonomik faydalarını en üst düzeye çıkarmayı amaçlaması gerekiyor.
Yenilenebilir enerji kullanımının artırılarak enerji dönüşümünü hızlandırmak ve yatırımları artırmak için bazı politikaların gerekli olduğunu vurgulayan IRENA’ya göre, teknolojik yeniliklerin teşvik edildiği, adil bir dönüşümün hayata geçmesi için kararlı çabalara ihtiyaç var.
Düşük karbonlu bir ekonomiyi hızlandırmak için bütüncül bir yaklaşım, birbirini tamamlayan politikaların etkinleştirilmesi ve uygulanmasına dikkat çeken uzmanlar, ülkelerin ancak bu şekilde enerji dönüşümünün sosyo-ekonomik faydalarını en üst düzeye çıkarabileceğini düşünüyor.
IRENA, COVID Sonrası İyileştirme raporu aracılığıyla, her bölgenin ve ülkenin özel ihtiyaçlarına uygun, önemli miktarda Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ve istihdam sağlayacak yeşil bir kurtarma gündemi ortaya koydu.
Gündem, yenilenebilir enerjide 5,5 milyon ek istihdam yaratabilecek, 2021 ile 2023 arasındaki enerji dönüşümü yoluna adanmış yıllık 2 trilyon dolarlık yatırımı içeriyor.
Teşvik paketlerinin, yenilenebilir enerjilerin enerji sistemlerine entegrasyonunu artırması gerektiğini vurgulayan Ajans’a göre, bunun için gerekli politika adımlarının hayata geçirilmesi önem arz ediyor.
IRENA’nın önerdiği politika adımları şu şekilde:
- Mali politikalar,
- Destek politikaları (kotalar, talimatlar vb.)
- Düzenleyici ve fiyatlandırma politikalar (açık artırma vb.)
Açık artırmaların son 10 yılda yaygın bir şekilde benimsendiğini ve bu sayede daha geniş bir hedefe ulaşıldığı belirtilen IRENA analizine göre, teknolojideki maliyetlerin azalması avantajından da faydalanılabilir.
Yeşil işler üzerine inşa edilmiş kapsayıcı bir ekonomi yaratmak için, eğitim-öğretim, işgücü piyasası ve sosyal korumada dengeli bir politika karışımının da denkleme dâhil edilmesi gerektiğini belirten IRENA’ya göre, COVID-19 sırasında önemli olduğu ortaya çıkan bir başka unsur da yerel endüstriler.
Ülkeler malzeme tedarikinde ve işgücünde kesintiler yaşadıkça, yerel tedarik zincirlerinin ekonomiler için çok daha önemli olduğu ortaya çıktı.
Bu nedenle endüstriyel politikalarda, yenilenebilir enerji kullanımı ile istihdam, sağlık hizmetleri, iletişim ve yerel kapasitelerin kullanılmasının sağlanmasının önemli olduğu ortaya koyuldu.
Enerji dönüşümü yol haritası ile GSYİH, istihdam ve refah arasında bir bağlantı olduğunu vurgulayan IRENA’ya göre, etkili politikaları belirlemek ve enerji sisteminin analizi için sosyo-ekonomik yapıların da mutlaka hesaba katılması gerekiyor.
