Bloomberg Enerji Geçişi Yatırım Trendleri (BNEF) 2022’ye göre, düşük karbonlu enerji geçişine yönelik küresel yatırım, bir önceki yıla göre büyük bir hızlanma göstererek 2022’de 1,1 trilyon dolarla rekor kırdı. Bununla birlikte düşük karbonlu teknolojilere yapılan yatırım, fosil yakıt arzını desteklemek için kullanılan sermaye ile eşit seviyeye ulaşmış görünüyor.
Rapora göre, yenilenebilir enerji, enerji depolama, elektrikli ulaşım, elektrikli ısı, karbon yakalama ve depolama (CCS), hidrojen ve sürdürülebilir malzemeler dahil olmak üzere raporda yer alan hemen hemen her sektör 2022’de yeni bir rekor yatırım düzeyine ulaştı. Yalnızca nükleer enerji yatırımı rekor kırmadı ve genel olarak sabit kaldı.
Rüzgâr, güneş, biyoyakıtlar ve diğer yenilenebilir enerjileri içeren yenilenebilir enerji, bir önceki yıla göre yüzde 17 artışla 2022’de taahhüt edilen 495 milyar dolarlık yeni bir rekora ulaşarak yatırım açısından en büyük sektör olmaya devam etti. Bununla birlikte, elektrikli araçlara ve ilgili altyapıya yapılan harcamaları içeren elektrikli ulaşım, 2022’de harcanan 466 milyar dolara ulaştı. Bu, yıllık yüzde 54’lük etkileyici bir artış olarak öne çıktı.
Hidrojen, özel sektörden gelen güçlü ilgiye ve artan politika desteğine rağmen, 2022’de yalnızca 1,1 milyar dolar (toplamın yüzde 0,1’i) ile en az finansal taahhüt alan sektördür. Bununla birlikte, hidrojen, bir önceki yıla göre üç kattan fazla artan yatırımla en hızlı büyüyen sektör oldu.
BNEF’in verilerine göre, Çin 546 milyar doları veya küresel toplamın neredeyse yarısını oluşturan enerji geçiş yatırımını çekmede açık ara önde gelen ülke oldu. ABD 141 milyar dolarla ikinci sırada yer alırken, AB tek bir blok olarak ele alınırsa 180 milyar dolarla ikinci sırada yer alacaktı. Almanya üçüncü sırayı korurken, İngiltere bir sıra gerileyerek beşinciliğe, Fransa ise dördüncü sıraya yükseldi.
Geçiş yatırımı ilk kez fosil yakıtlarla eşleşti
Raporda BNEF ayrıca, küresel fosil yakıt yatırımlarının yukarıdan aşağıya bir tahminini yaptı. Karşılaştırma amacıyla bağımsız olarak ulaşılan bu rakamın 2022’de enerji geçiş yatırımı toplamı ile aynı rakam olan 1,1 trilyon dolar olacağı tahmin ediliyor. Bu, küresel enerji geçiş yatırımının fosil yakıt yatırımıyla ilk kez eşleştiğine işaret ediyor.
BloombergNEF Küresel Analiz Başkanı Albert Cheung, “Bulgularımız, enerji krizinin temiz enerji dağıtımını nasıl etkileyeceğine dair tüm tartışmaları ortadan kaldırıyor. Ülkeler ve işletmeler geçiş planlarını uygulamaya devam ettikçe, enerji geçiş yatırımları yavaşlamak yerine yeni bir rekora ulaştı. Temiz enerji teknolojilerine yapılan yatırım, fosil yakıt yatırımlarını geçmenin eşiğinde ve geriye bakmayacak. Bu yatırımlar, kısa vadeli istihdam yaratılmasını sağlayacak ve orta vadeli enerji güvenliği hedeflerine ulaşmaya yardımcı olacaktır. Ancak uzun vadede net sıfıra ulaşmak için çok daha fazla yatırım gerekiyor.” dedi.
BNEF’in tahminlerine göre, dünyanın 2050’de “net sıfır” karbon emisyonu yörüngesine girmesi için bu tür yatırımların hemen üç katına çıkması gerekiyor. Elektrik şebekesine yapılan ilave 274 milyar dolarlık yatırım da dahil olmak üzere, enerji geçiş yatırımı 2022’de 1,38 trilyon dolara ulaştı. Karşılaştırıldığında, dünyanın BNEF’in Net Sıfır Senaryosu kapsamında yoluna devam etmesi için bu on yılın geri kalanında yıllık ortalama 4,55 trilyon dolar yatırım yapması gerekiyor.
Temiz enerji fabrika yatırımları 79 milyar dolara yükseldi
BNEF ayrıca, temiz enerji teknolojileri için üretim tesislerine yapılan yatırımların 2021’de 52,6 milyar dolardan 2022’de 78,7 milyar dolara yükseldiğini bildirdi. Bunun en büyük payını 45,4 milyar dolarla piller ve ilgili bileşenler için üretim tesisleri oluşturdu. Güneş enerjisi fabrikaları 23,9 milyar dolar çekti. Diğer ülkelerin küresel temiz enerji fırsatından daha fazla yararlanma çabalarına rağmen, Çin 2022’deki üretim yatırımlarının yüzde 91’ini oluşturdu.
2023-26 yılları arasında BNEF, Net Sıfır Senaryosu’na ayak uydurmak için temiz enerji teknolojileri için fabrika yatırımının yılda yalnızca ortalama 35 milyar dolar olması gerektiğini tahmin ediyor.
