Malzeme, Mineral ve Madencilik Enstitüsü (IOM3) tarafından yayınlanan habere göre, Avusturya’daki Uluslararası Uygulamalı Sistem Analizi Enstitüsü (IIASA) terk edilmiş yer altı madenlerinde kum taşıyarak enerji depolamanın bir yolunu geliştirdi.
Yeraltı Yerçekimi Enerji Depolama (UGES) adı verilen bu teknik, elektrik fiyatı yüksek olduğunda, bir yeraltı madenine kum indirerek ve rejeneratif frenleme yoluyla kumun potansiyel enerjisini elektriğe dönüştürerek elektrik üretiyor. Ardından, elektrik ucuzken enerjiyi depolamak için elektrik motorlarını kullanarak madendeki kumu bir üst rezervuara kaldırıyor. Verimliliğin yüzde 60-80 aralığında olduğu belirtiliyor.
IIASA araştırmacısı ve çalışmanın baş yazarı Julian Hunt, “Fikir, ucuz enerji satın almak ve pahalı olduğunda üretmek” diyerek, “Depolanan enerji, kumun ağırlığı ve şaftın derinliği ile doğru orantılıdır, yani ağırlık iki katına çıkarsa, depolanan enerji de iki katına çıkar” açıklamasını yapıyor.
UGES’in ana bileşenleri motor/jeneratör, şaft, üst ve alt depolama alanları ve madencilik ekipmanları. Çalışmaya göre bir maden, 5-50Mt kum kullanarak 10-100GWh arasında depolama yapabilir. Maden kuyusu ne kadar derin ve genişse, o kadar fazla güç çıkarılabilir ve maden ne kadar büyükse, enerji depolama kapasitesi o kadar yüksek olur.
Hunt, “UGES’i uygulayan teknolojiler 100 yaşında… Madeni otonom olarak işleten teknoloji yeni. Tesisin uygulanabilir olması için otonom olarak işletilmesi önemlidir.” vurgusunu yapıyor.
UGES’in enerji depolama ortamı kum olduğundan kendi kendine deşarj nedeniyle enerji kaybı olmayacağı ve bunun da ultra uzun enerji depolamasına olanak tanıyacağı ifade ediliyor.
Hunt, UGES’in, enerjiyi birkaç hafta, ay, mevsim veya yıl boyunca depolamak için tasarlandığını belirterek, tesisin 10MW güç kapasitesine sahip olması durumunda günde 240MWh üreteceğini öne sürüyor.
Yatırım maliyetleri yaklaşık 1-10 ABD Doları/kWh ve güç kapasitesi maliyeti 2.000 ABD Doları/kW civarında açıklanıyor. Hunt’a göre teknolojinin 7-70TWh’lik küresel bir potansiyele sahip olduğu tahmin ediliyor ve bu potansiyelin çoğu Çin, Hindistan, Rusya ve ABD’de bulunuyor. Avrupa’nın, yazın yüksek güneş enerjisi üretim potansiyeline ve kışın da yüksek elektrik talebine sahip olması sebebiyle UGES’in, kış aylarında üretmek için yaz aylarında enerji depolayabileceği de verilen bilgiler arasında yer alıyor.
