Avrupa Hidrojen Bankası, AB’nin yerli üretimini ve yenilenebilir hidrojen ithalatını kolaylaştırmayı amaçlayan bir girişim. Yatırım zorluklarını ele alarak, finansman açığını kapatarak ve gelecekteki yenilenebilir hidrojen tedarikini tüketicilere bağlayarak, AB enerji karışımında 2030 yılına kadar 20 milyon ton hidrojen hedefine ulaşılmasına yardımcı olarak AB’de ve üçüncü ülkelerde özel yatırımın kilidini açmayı hedefliyor.
Bu kapsamda Avrupa’da yenilenebilir hidrojen üretimine yönelik pilot açık artırmaya 17 Avrupa ülkesindeki projelerden 132 teklif geldi. Tüm teklifler birlikte alındığında, planlanan toplam 8,5 GW elektrolizör kapasitesi öngörülüyor. Bu, 10 yıllık bir süre içinde toplam 8,8 milyon ton yenilenebilir hidrojen üretim hacmine yol açacak. Yıllık bazda bu, AB’nin 2030 yılında yerli yenilenebilir hidrojen üretimine yönelik REPowerEU hedefinin yüzde 10’a yakınını kapsayacak.
Yenilenebilir Enerji Direktifi ve onun Yetki Verilen Kanunlarında tanımlandığı şekliyle yenilenebilir hidrojen üreticileri, üretilen yenilenebilir hidrojenin kilogramı başına sabit prim şeklinde destek almak için tekliflerini sundular. Bu prim, üretim maliyeti ile alıcıların şu anda fosil hidrojen yerine yenilenebilir hidrojen için ödemeye hazır oldukları fiyat arasındaki boşluğu kapatıyor. Komisyon ayrıca, Üye Devletlerin AB düzeyindeki platformdan faydalanmalarını ve Devlet yardımı kurallarına tam olarak riayet ederek ek projelere ulusal fon sağlamalarını mümkün kılmak için yeni bir “Hizmet Olarak Açık Artırma” mekanizması da sunuyor. Almanya 350 milyon avro yatırımla “Hizmet olarak açık artırmalar” özelliğini kullanan ilk AB ülkesi oldu.
Teklifler, Avrupa İklim, Altyapı ve Çevre Yürütme Ajansı (CINEA )tarafından değerlendirilirken, hibe sözleşmeleri en geç Kasım 2024’e kadar imzalanacak. Seçilen projelerin, hibe sözleşmesinin imzalanmasından sonraki beş yıl içinde yenilenebilir hidrojen üretmeye başlaması gerekecek. Ödüllendirilen sabit prim sübvansiyonunu 10 yıla kadar süreyle ve yalnızca sertifikalı ve doğrulanmış yenilenebilir hidrojen üretimi durumunda alacaklar. Değerlendirmenin tamamlanmasına paralel olarak Komisyon, bu pilottan alınan dersleri çıkaracak ve yıl sonundan önce başlatmayı hedeflediği hidrojen ihalesinin ikinci turuna ilişkin Şartlar ve Koşullar taslağı konusunda sektör paydaşlarına danışacak.
AB İklim Eylemi Genel Direktörü Kurt Vandenberghe, “Başvurular başladı ve pilot açık artırmaya verilen coşkulu piyasa tepkisi, Avrupa hidrojen endüstrisinin büyümeye hazır olduğunu gösteriyor. Yenilenebilir hidrojen, Avrupa’nın 2050 yılına kadar iklim nötrlüğüne ulaşma çabasında önemli bir çözümdür. Bu pilot açık artırmanın başarısı, ilgili paydaşlarla yapılan kapsamlı katılım ve istişarelerin ve yatırımcılara kesinlik sağlayan sağlam bir düzenleyici çerçevenin sonucudur. Artık pazar ihtiyaçlarına tam uyumlu, etkili ve hedefe yönelik kamu desteği sağlayan bir planımız var.” diye konuştu.