Global Energy Monitor’ün yayınlanan en son Küresel Kömür Santrali Takipçisi (GCPT) sonuçlarına göre, Paris İklim Anlaşması’nın imzalandığı 2015 yılından bu yana, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) bölgesinde yeni kömürlü termik santral proje sayısı rekor düşük seviyelere ulaştı.
Rapora göre, Türkiye’de üç kömürlü termik santral projesi iptal edildi. Ancak Türkiye, OECD ülkeleri arasında yeni kömür santrali izinlerini yasaklama taahhüdünde bulunmayan tek ülke olarak öne çıkıyor.
Raporda yer alan verilere göre, Karaburun ve Kirazlıdere termik santral projelerinin çevresel izin süreçlerindeki aykırılıklar nedeniyle iptal edildiği, uzun süredir atıl durumda olan Malkara projesinin ise rafa kaldırıldığı belirtildi. Bu gelişmelerin ardından, Türkiye’de yalnızca bir proje kaldı: Afşin-Elbistan A Termik Santrali’nin genişletilmesi.
2015 yılından bu yana Türkiye’de planlanan kömürlü termik santral kapasitesinin 70 GW’dan fazlası iptal edildi. Bu oran, küresel ölçekte en yüksek seviyelerden biri olarak dikkat çekiyor. Ancak aynı dönemde yaklaşık 6 GW’lık kömürlü termik santral devreye alındı.
Buna karşın, Türkiye’nin karbon yakalama ve depolama (CCS) teknolojisi olmadan yeni kömür santrali planlayan tek OECD ülkesi olmaya devam ettiği ifade ediliyor. OECD genelinde 2015’ten bu yana kömürlü termik santral projelerinin sayısı 142’den beşe düştü ve bu projelerin tamamında CCS teknolojisi öngörülüyor. Türkiye’nin planladığı proje ise bu teknolojiden yoksun.
Türkiye’de kömür projeleri, düşük kaliteli linyit kaynakları ve kamuoyundan gelen güçlü tepkiler gibi çeşitli zorluklarla karşı karşıya. Buna rağmen, Türkiye yeni kömür projelerinden tamamen vazgeçmiş değil. COP29’da sunulan uzun dönemli iklim stratejisinde de kömürün tamamen devreden çıkarılmasına dair bir hedef yer almadı.
Global Energy Monitor Küresel Kömür Santrali Takibi Proje Yöneticisi Christine Sheerer, Türkiye’nin temiz enerjiye yönelme konusunda OECD ülkeleriyle aynı çizgiye gelmesi gerektiğini vurgulayarak, “Türkiye’nin kömürden vazgeçmesi için doğru zaman. Yalnızca bir kömür projesi kalmışken, kömürsüz bir geleceğe dair umut var.” dedi.
