Isı pompaları, fosil yakıtlar yerine elektrik kullandığından karbonsuzlaşmaya katkı sağlıyor. Özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarıyla çalışan sistemlerde bu katkı daha da artıyor. Türkiye’de elektriğin yüzde 45’i yenilenebilir kaynaklardan üretilirken, çatı üstü güneş enerjisiyle bu oran yüzde 100’e kadar çıkabiliyor.
SHURA’ya göre, ısı pompalarının kullandığı enerji miktarı doğal gaz sistemlerinin üçte biri seviyesinde ve enerji dönüşümünde önemli bir rol üstlenebilir. Ancak, kurulum maliyetlerinin yüksekliği ve mevcut doğal gaz sübvansiyonları, yaygınlaşmanın önündeki en büyük engellerden biri.
Türkiye’nin kıyı bölgelerinde potansiyel yüksek
Türkiye, özellikle kıyı bölgelerinde ısı pompaları için yüksek potansiyele sahip. SHURA’nın hesaplamalarına göre, hava kaynaklı ısı pompalarının performans katsayısı (COP) Türkiye genelinde ortalama 2,75. Bu, ısı pompalarının yüksek enerji verimliliği ile çalışabileceğini gösteriyor.
Isı pompalarının çatı üstü güneş enerji santralleriyle birlikte kullanımı, hem enerji maliyetlerini azaltıyor hem de çevreye olan olumsuz etkileri en aza indiriyor. Ancak, elektrik ve doğal gaz tarifeleri arasındaki sübvansiyon dengesizliği, bu teknolojinin cazibesini düşürüyor.
Isı pompalarının yaygınlaşması için SHURA şu önerilerde bulunuyor:
Tarife Düzenlemeleri: Elektrik ve doğal gaz tarifeleri arasındaki sübvansiyon farkı giderilmeli ya da sübvansiyonlar tamamen kaldırılmalı. Aksi takdirde, ısı pompası kullanıcıları yüksek elektrik tarifelerinden muaf tutulmalı.
Teşvikler: Avrupa’daki gibi hibe, kredi ve vergi düzenlemeleri uygulanmalı. Ayrıca, çatı GES ve ısı pompalarının bulunduğu konutlar için yıllık uzlaştırma imkanı sağlanabilir.
Yasal Yükümlülükler: Yeni yapılarda, özellikle COP değeri yüksek bölgelerde ısı pompası kullanımı zorunlu hale getirilmeli.
Karbon Fiyatlandırması: Karbon vergisi gibi uygulamalar, elektrikli teknolojilere geçişi hızlandırabilir. Elde edilen gelir yenilenebilir enerji yatırımlarına yönlendirilmeli.
Doğal Gaz Stratejisi: Doğal gaz boru hatlarının genişletilmesi stratejisi, ısı pompaları ve diğer elektrikli teknolojiler ışığında yeniden değerlendirilmeli.
