Düşük karbonlu bir enerji sistemine geçişin temel sağlayıcısı olarak sıkça konuşulan dijitalleşme, dönüştürücü potansiyeli ile uzun zamandır güneş enerjisi sektörünün de gündeminde yer alıyor.
Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu – Türkiye Bölümü (GÜNDER) Başkanı Kutay Kaleli’ye göre dijital dönüşüm, enerji sektöründe sürdürülebilir ekonomik kalkınma için hayati bir önem taşıyor ve güneş enerjisi gibi doğal kaynakların daha akıllı ve verimli bir şekilde kullanılmasını sağlıyor.
“Dijitalleşme yeni iş modellerinin çoğalmasına katkı sağlıyor”
Kaleli’ye göre, hızla değişen bu ortamda, uzun vadeli değer yaratan ve geniş bir alana yayılan tüm dijital hedef ve stratejilerin iyi tanımlanmasını gerekiyor.
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) tarafından hazırlanan “Dijital Dönüşümün İş Süreçlerine Etkisi” başlıklı raporun bir bölümünde değerlendirmelerde bulunan Kaleli’ye göre dijitalleşme, talep ve arzı akıllı bir şekilde yönetmek için araçlar sağlayarak, yeni iş modellerinin çoğalmasına katkı sağlıyor.
Dijitalleşmenin özellikle, çok sayıda tedarikçi ve tüketiciyi birbirine bağlayan, altyapıdaki aksamaları engelleyen platformların ortaya çıkmasını sağladığına dikkat çeken Kaleli,
“Bu durum, mevcut şirketlerin yeni teknolojileri benimseyerek kendilerini yeniden konumlandırmasını gerektiriyor. Yenilenebilir enerji sektöründeki dijital dönüşümler, öncelikle gelişim aşamasındaki dijital start-up’lar ile yol alıyor.” diyor.
Güneş enerjisi sistemlerinin dijitalleşme hızı artıyor
Son yıllarda olumlu piyasa ortamı ve teknolojik gelişmelerin birleşmesi ile birlikte güneş enerjisi sistemlerinin dijitalleşme hızı ve kapsamının arttığını dile getiren Kaleli’ye göre,
“Akıllı şebekelerin (smart grids) gelişimindeki en önemli eğilim, elektrik dağıtım sistemlerindeki dijitalleşmeden sağlanıyor. Talep ve arz daha dinamik ve belirsiz hale gelerek nitelikleri değişirken daha hızlı farkındalık, analiz ve kontrol gerektiriyor.”
Güneş enerjisi sektöründeki şirketlerin kullandığı teknolojiler farklı bileşenleri içeriyor. Bunlar arasında; büyük veri analiz ve değerlendirmeleri (analytics), nesnelerin interneti (IoT), robot teknolojileri (robotics), insansız hava araçları (drone’lar), blockchain, bulut bilişim, 5G iletişim ve kablosuz bağlantı ile 3D (3 boyutlu) baskı yer alıyor.
“Dijital teknolojileri en çok kullanan sektörlerin başında güneş enerjisi geliyor”
İnovasyon kategorilerinin ne olduğunu ve hangi kategorilerin şirketler tarafından tercih edildiğini inceleyen The Venture Scanner’ın çalışmasına değinen Kaleli, dijital teknolojileri en çok kullanan sektörlerin başında güneş enerjisi geldiği bilgisini veriyor.
789 enerji teknolojisi girişimini 12 kategoriye ayırarak inceleyen çalışma, tüm dünyada bin 630 yatırımcıdan oluşan 72 milyar dolarlık bir sektör büyüklüğüne sahip.
Güneş enerjisi sektöründeki 181 şirketin kullandığı dijital teknolojiler arasında, güneş paneli üretiminden tasarımına, montaj ve izleme çözümlerine kadar pek çok teknoloji bulunuyor.
Yenilenebilir kaynakların tam olarak entegre edildiği, gerekli esnekliğin sağlandığı sanallaştırılmış santrallerin kullanımlarının daha iyi anlaşılması, etkili bir şekilde konumlandırılmasının, dijital dünyayı anlamaktan ve iyi kullanmaktan geçtiğini sözlerine ekleyen Kaleli,
“Dijital dönüşümün sadece güneş enerjisi değil, tüm enerji sektörü paydaşları tarafından sosyal sorumluluklarının bir parçası olarak anlaşılması gerekiyor. Dijital teknolojiler, ancak bu şekilde, enerji karmasındaki yenilenebilir enerji miktarının arttırılmasına, karbon ayak izini ve iklim değişikliğini azaltmaya yardımcı olabilir.” diyor.