Yazar: Kadriye Avcu | Yeşil Yakalı Kadınlar Derneği (YEYKAD) İzmir Ege Bölge Koordinatörü
Son dönemde artan sıcaklıklar ile enerji tüketimleri de arttı. Enerji ihtiyacımızı yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlamaya yönelik birçok projeler üretiyoruz. Ancak, ekonomik dengesizlik içinde kaldığımız bu dönemde enerji yatırım maliyetleri de ciddi oranda yükseldi. Diğer taraftan çimento, demir çelik, alüminyum, gübre, elektrik sektörlerinin henüz hazır olmadığı, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın yürürlüğe girmesi ve çok yakın zamanda uygulamaya geçilmesi ile birtakım zorunlulukları beraberinde getirecek olması da cabası. Artan enerji talebi ve artan çevresel kaygılara önemli bir çözüm Yeşil Enerjiye Dönüşümdür. Bu dönüşümde Kadının Gücüne ihtiyaç var.
Günümüze kadar birkaç özel sektörde çalışmalarım sonucu, enerji sektöründe kadının daha fazla yer almasını isteyen, daha fazla söz hakkı olmasının gerektiğine inanan bir enerji kadınıyım. Mesleki gelişim ve eğitim için zaman ayırmam ve daha fazla çalışmam gerektiğinin bilincindeyim. 26 yıllık mesleki yolculuğumda sürekli olarak öğrenmek ve uygulamak gerektiğinin farkına vardım. Enerjide kadının katkısını çok değerli bulmaktayım ve kadının enerji alanında başarılı olacağına tüm kalbimle inanıyorum.
Erkek egemenliğinin hâkim olduğu enerji sektöründe kadın mühendis olarak çalışmak gerçekten çok zor. İş hayatıma başladığım 1996 yılında Elektrik Mühendisliği sadece erkekler için ayrılmış bir meslek olarak görülmekteydi. Ancak şimdi kadın mühendis sayısının artması mutluluk verici.
Yenilenebilir Enerji ve Enerji Sektörü Türk Kadınları platformunun sektörde kadınlara yönelik pozitif algının oluşturulması, kadınların enerji sektörüne ilgisinin yükseltilmesi ve sektöre daha fazla yeşil yakalı kadın profesyonelin kazandırılması misyonu altında Türkiye’de birçok kadın bu çatı altında gönüllü çalışmalarını yürütüyor.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın raporunda da, enerji sektörünün istihdamında ve enerjiye erişimde cinsiyet eşitliğinin kritik bir konu olduğu belirtiliyor. Görünen o ki, gelişen sektör yenilikçi çözümlerin yanı sıra eşitlikçi bir yapıyı da zorunlu kılıyor.
Yenilenebilir enerji sektörü başta olmak üzere enerji sektöründe kadınlar çeşitli engeller ve zorluklarla karşılaşabiliyor. Sürdürülebilir temiz enerjiye geçişte değişen iş modellerinde kadınlar için toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamanın yanı sıra daha esnek ve rahat çalışma koşulları yaratmak gerekiyor.
Enerjide kadın gücü
Enerji sektöründe kadın olarak yer almanın kolay olmadığını biliyoruz. Birçok kadın raporlarında ortaya çıkan istatiksel rakamlarda görülüyor ki yeşil enerjiye dönüşümde, enerji verimliliği ve enerji yönetiminde çalışan kadınların sayısındaki artış çok umut verici. Sektöre kadınların kazandırılması ve rol alacak kadınların görünürlüğünün arttırılması en önemli adımlardan biri. Son zamanlarda kadınlara pozitif ayrımcılık ile yeşil yakalı kadınlara daha çok yer verildiğini görüyoruz. Bunun için enerjide kadının erkek kadar eşit bir şekilde çalışacağı alanlar daha çok yaratılmalı. Bu anlamda, kadın odaklı bakış açısını artıracak sivil toplum örgütlerine, özel sektörlere, kamu ve akademide bulunan yöneticilere ve liderlere büyük görev düşüyor. Kadınlara karar mekanizmalarında ve yönetim kademelerinde mutlaka yer verilmeli. Toplumsal cinsiyet eşitliği enerji sektöründe kadın erkek dengesi sağlanmalı. Kadın liderlerin yaratacağı değerler gözetilmeli. Sektöre genç kadınları çekebilmek için mentörlük ve gelişim programları artırılmalı. Bir toplumun yarısının kadın olduğu ve kadınların yaratıcılıkları, detaycı ve dikkatli yapıları, sosyal ve duygusal zekaları, etkileme yetenekleri düşünüldüğünde çalışma hayatının her safhasında iş ve beyin güçlerine zorunluluk vardır.
Yakın gelecekte enerji dönüşümünde kadın istihdamının artmasıyla ekonomik kalkınmaya katkısının da önemli ölçüde artacağı inancındayım. Kadın evde de etkin olduğundan enerjinin verimli kullanılması ile çocukların enerji farkındalığı hakkında eğitilmesi gelecek için ve ekonomik açıdan önemlidir. Diğer taraftan, temiz enerjiye dönüşümde kadın gücünün erişilebilir olması enerjide çok önemli. Yeşil enerjide kadının gücü yadsınamaz. Onları desteklemeli ve takdir etmeliyiz.
Sürdürülebilir enerjide kadın enerjisi çok değerli
Sürdürülebilir bir kalkınma artık bütünleşik enerji politikalarına bağlıdır. Döngüsel ekonomide üretilen ve tüketilen her türlü mal ve hizmet enerji ve çevre etkisi ile düşünülmelidir. Global iklim değişikliği ile mücadele ancak böyle mümkün olabilecektir. Sıfır karbonlu enerjiye erişebileceği bir gelecek yaratmak için genç arkadaşlarımızın daha bilinçli olması mesleki seçimlerinde ve iş yaşamlarında Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda arayışlarını sürdürmelerinin artmasını umut ediyorum. Bilim-teknoloji-mühendislik ve matematik (STEM) çatısı altında yenilenebilir enerji sektörünün gelişimi tüm disiplinlerin bir araya gelerek önemli işler yaratma potansiyeli ile gelişecektir. Bu bağlamda kadınlar öne çıkmalı. Sürdürülebilir bir enerjide ise kadın enerjisi çok değerli olacaktır.
Yarının gençlerimize ışık tutmak adına önerilebilecek tavsiyeler
İletişimin önemli olması kadar meraklı olmak, yeniliklere açık olmak ve en önemlisi istekli olmak ayrıca sevdiği ve ilgi duyduğu şeyleri yapmak ve yaptığına inanmak işinizde başarılı olmanın anahtarıdır. İşimizi tutkuyla yapmak ve sürekli öğrenmeye açık ve konuyu net olarak anlayana kadar sorgulama yaparak daha sağlam temeller oluşturacaktır. Ayrıca, genç profesyonellerin ilgisini arttıracak projeler sektöre daha fazla katma değer katacaktır. Yeşil enerji geçişinde dijital dönüşüm projeleri gençlerimizin farkındalığını artıracaktır. Böylelikle, teknolojik gelişimi, yeni trendleri yakından takip eden gençlerin enerjideki dijitalleşmeye geçiş adaptasyonu daha kolay olacağını düşünüyorum.
Sürdürülebilir bir enerjide kadın enerjisinin gücü çok kıymetli. Özellikle Yenilenebilir Enerjide yatırımlar arttıkça kadına olan ihtiyaç da önemli ölçüde artacaktır.
Kadın olarak çalışmak bu sektörde daha zor. Kurum ve kuruluşların mesleki ve kişisel yeteneğimizi geliştirmemizi kolaylaştırması gerekiyor. Yüz yılardan beri arka planda kalan ve cinsiyet ayrımcılığı olan çalışma hayatındaki kadınların daha fazla mücadele etmesi gerekiyor. Bu nedenle, üreten enerji kadınların biraya gelerek örgütlenmesi ve dayanışma içinde olması çok kıymetli.
Temiz ve sürdürülebilir geleceği aydın gençlerimize güvenilir bir şekilde bırakmak kadının ellerinde.
Dün olduğu gibi bugün de gelecekte de yaşam ve enerji kaynağımız “kadın enerjisi”nde saklı…
Kadriye AVCU kimdir?
1978 yılında İzmir’de doğdu. Yaşar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik- Elektronik Mühendisliği bölümü mezunu olan Avcu, Yüksek Lisansını Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü Enerji Teknolojisi alanında tamamladı. Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü Enerji Teknolojisi alanında doktora eğitimine devam ediyor. 1996 yılında elektrik proje ve müşavirlik hizmeti yapan bir firmada proje tasarım elemanı olarak başlayan iş hayatına şu an İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin iştirak şirketlerinden biri olan İzenerji AŞ Genel Müdürlüğünde Enerji Hizmetleri Birim Şefi olarak devam ediyor. Aynı zamanda Elektrik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Enerji Komisyonu Üyesi Raportörü ve Yeşil Yakalı Kadınlar Derneği (YEYKAD) İzmir Ege Bölge Koordinatörü ve YEYKAD Mentörlük ve İstihdam Lideri olarak gönüllü çalışmalara katılıyor.
