Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yıllık yayımladığı Küresel Elektrikli Araç Görünümü raporuna göre, bu yılın ilk çeyreğindeki elektrikli araç satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25 arttı. Bu dönemde satılan elektrikli araçların sayısı 2020’nin tamamında satılan elektrikli araç sayısına eşit oldu. Dünyada bu yıl sonu itibarıyla elektrikli araç satışlarının 17 milyona ulaşması bekleniyor. Böylece, bu yıl dünyada satılan her 5 araçtan birinin elektrikli olacağı tahmin edilirken, elektrikli araç satışlarındaki hızlı büyümenin küresel otomotiv endüstrisini yeniden şekillendireceği ve ulaşımda kullanılan petrol talebini de önemli ölçüde azaltacağı öngörülüyor. Bu satışın 10 milyonunun Çin’de gerçekleşmesi, bu yıl ABD’de satılan her 9 araçtan birinin ve Avrupa’da her 4 araçtan birinin elektrikli olacağı tahmin ediliyor.
Rapora göre, elektrikli araç satışlarında bu yıl beklenen güçlü artış geçen yılki rekor büyümenin üzerine inşa ediliyor. Geçen yıl, dünyada elektrikli araç satışları önceki yıla göre yüzde 35 artışla 14 milyon oldu. Talep ağırlıklı olarak Çin, Avrupa ve ABD’de görülürken, elektrikli araç satışları Vietnam ve Tayland gibi gelişmekte olan ülkelerde de büyüme gösterdi. Çin’de geçen yıl satılan elektrikli araçların yüzde 60’ından fazlasının, eşdeğer konvansiyonel otomobillerden daha ucuz olduğu görüldü. Ancak, Avrupa ve ABD’de, içten yanmalı motorlu araçların fiyatları elektrikli araç fiyatlarına göre daha düşük seyretti. Fiyatların artan pazar rekabeti ve gelişen batarya teknolojilerine bağlı olarak gelecek yıllarda düşüş göstermesi bekleniyor.
IEA Başkanı Fatih Birol, rapora ilişkin değerlendirmesinde, elektrikli araç satışlarındaki ivmenin devam ettiğinin IEA verilerinde görüldüğünü belirterek, “Küresel elektrikli araç devrimi hız kesmek yerine yeni bir büyüme evresine hazırlanıyor gibi görünüyor.” dedi.
Batarya üretimine yapılan yatırım dalgasının, elektrikli araç tedarik zincirinin otomobil üreticilerinin iddialı genişleme planlarını karşılayacak şekilde ilerlediğini gösterdiğini dile getiren Birol, şöyle devam etti: “Sonuç olarak, elektrikli araçların yollardaki payının hızla artmaya devam etmesi bekleniyor. Sadece bugünün politikalarına dayanarak, 2030 yılına kadar Çin’de yollardaki neredeyse her 3 otomobilden biri elektrikli olacak ve hem ABD hem de Avrupa Birliği’nde neredeyse her 5 otomobilden biri elektrikli olacak. Bu değişimin hem otomobil endüstrisi hem de enerji sektörü için önemli sonuçları olacaktır.”
Türkiye, elektrikli araç kullanımını yaygınlaştırmaya devam edecek
Rapora göre, Türkiye’de toplam elektrikli araç satışları 2023’te ise önceki yıla göre 8 kattan fazla artarak 68 bin 700’e çıktı. Geçen yılki elektrikli araç satışlarının 66 binini BEV, 2 bin 700’ünü PHEV oluşturdu. Elektrikli araçların toplam araç satışlarındaki payı ise geçen yıl yüzde 10’a ulaştı. Bu oran 2022’de yüzde 1,1 olmuştu.
2022 ve 2023’teki satışlarla, Türkiye’de toplam elektrikli araç stoku 2023 sonu itibarıyla 82 bin seviyesine ulaştı.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından hazırlanan Elektrikli Araç ve Şarj Altyapısı Projeksiyonu’nda yer alan düşük senaryoya göre Türkiye’de , 2025’te 202 bin 30, orta senaryoya göre 269 bin 154, yüksek senaryoda 361 bin 893 elektrikli araç sayısına ulaşılacak. Elektrikli araç sayısında 2030’da düşük senaryoda 776 bin 362, orta senaryoda 1 milyon 321 bin 932 ve yüksek senaryoda 1 milyon 679 bin 600’e ulaşılacak. 2035’te ise elektrikli araç sayısı düşük senaryoda 1 milyon 779 bin 488, orta senaryoda 3 milyon 307 bin 577, yüksek senaryoda ise 4 milyon 214 bin 273’e çıkacak.
