REN21’in yayınladığı 2024 Küresel Enerji Durum Raporu’na göre, yenilenebilir kaynaklar genel enerji karışımında artıyor ancak çeşitli nedenlerden dolayı kömür, petrol ve doğalgazın yerini gereken hızda alamıyorlar. Yenilenebilir enerji projeleri, gelişmekte olan ülkelerde önemli ölçüde daha pahalı ve yenilenebilir enerji kaynaklarının şebekelere bağlanması, izin verilmesi ve altyapı konularında büyük darboğazlar devam ediyor.
Rapora göre, yenilenebilir enerji kullanımı 2012 ile 2022 arasında yüzde 58 artarken, bu süreçte genel enerji talebi de yüzde 16 artış gösterdi. Talep artışı çoğunlukla kömür, petrol ve fosil gazdan karşılandı. Yenilenebilir enerji ortamı ve yenilenebilir enerji yatırımlarının ve projelerinin desteklenmesi, enerji güvensizliğini ve enflasyonu azaltmaya yönelik politika tepkilerinin küresel ekonomiyi yeniden şekillendirmede etkili olduğu kanıtlandı. Az sayıda imalatçı ülkeye bağımlılığın azalması ve enerjide daha fazla bağımsızlık için, ABD Enflasyonu Azaltma Yasası ve RePowerEU planı tedarik zincirlerini çeşitlendirerek bu yönde ilk adımları attı. Gelişmekte olan ülkelerin de adımları devam ediyor. Ancak küresel mali ortam, düşük gelirli ülkeleri önemli ölçüde dezavantajlı duruma sokmaya devam ediyor.
Rapora göre, yüksek gelirli ülkelerde yenilenebilir enerji projeleri için sermaye maliyeti yüzde 4’ün altında iken gelişmekte olan ülkelerde yüzde 10’a kadar yükselmesi, gelişmekte olan ülkelerin fosil yakıtları bir kenara bırakma çabalarını desteklemek yerine eşitsizliği daha da artırıyor ve yenilenebilir enerjiye dayalı ekonomilerin kurulmasını engelliyor.
REN21, 2023 itibarıyla yetersiz şebeke altyapısı, yetersiz finansman ve izin gecikmeleri nedeniyle dünya çapında tahmini 3.000 GW yenilenebilir enerji projesinin henüz geliştirilememiş olmasını, enerji dönüşümünü rayından çıkarma riski taşıyan önemli darboğazlar olarak değerlendiriyor.
Rapora ilişkin değerlendirme yapan REN21 Yöneticisi Rana Adib, “Dünya her zamankinden daha fazla fosil yakıt yakıyor, küresel enerjiye bağlı emisyonlar artıyor ve sürekli artan enerji talebi yenilenebilir enerji kaynakları tarafından tam olarak karşılanamıyor. Bu iklimi kötüleştiriyor, krize yol açıyor ve enerji geçişini raydan çıkarıyor. Dayanıklı ve kapsayıcı bir yapı oluşturma fırsatını kaçırıyoruz. Yenilenebilir enerji kaynaklarının sağladığı ekonomik fırsatları tam olarak kullanarak toplumların enerjiden en iyi şekilde yararlanmak için enerji verimliliğinde de hızlı kazanımlar elde etmeliyiz.” diye konuştu.
