Panelin ana gündem maddeleri arasında yaklaşmakta olan 10. Çerçeve Programı (FP10), Avrupa Rekabetçilik Fonu (ECF) ve Clean Hydrogen Partnership’in geleceği yer aldı. Katılımcılar, hidrojenin temel araştırmadan ticarileştirmeye kadar tüm aşamalarda desteklenmesi gerektiğine dikkat çekti.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) 2024 Küresel Hidrojen Görünümü Raporu’na göre, hidrojen küresel ölçekte hızlı bir büyüme içinde. 2025’te hidrojen projelerine 8 milyar dolarlık yatırım yapılması beklenirken, elektrolizör kapasitesi 2024’te yüzde 90 arttı ve 2025’te yüzde 150 büyüme öngörülüyor. Küresel kurulu elektrolizör kapasitesi 2021’den bu yana dokuz kat büyürken, bu artış Avrupa’da sadece üç katla sınırlı kaldı. Bu durum, Avrupa’nın Çin ve ABD’ye karşı ilk hamle avantajını kaybettiğine dair ciddi bir uyarı olarak değerlendiriliyor.
HER Başkanı Luigi Crema da bu tabloya dikkat çekerek, “Avrupa, bilimsel mükemmeliyetini ve sanayi rekabetçiliğini sürdürmek istiyorsa, hidrojen araştırma ve inovasyonuna öncelik vermeli.” dedi. Crema, Clean Hydrogen Partnership’in, düşük TRL seviyelerinden başlayarak stratejik bir sanayileşme planına entegre edilmesi gerektiğini vurguladı.
Hidrojen şu anda AB’nin toplam enerji tüketiminin yüzde 2’sinden azını oluşturuyor. Ancak AB’nin uzun vadeli hedefi, 2050 itibarıyla bu oranı yüzde 10’a çıkarmak. Sektörde istihdam da dikkat çekici biçimde büyüyor. Bugün yaklaşık 40–50 bin kişi hidrojen ve ilişkili teknolojilerde çalışırken, bu sayının 2030’da 1 milyona, 2050’de ise 5,4 milyona ulaşabileceği öngörülüyor.
Avrupa Komisyonu Araştırma ve İnovasyon Genel Müdürlüğü (DG RTD) Başkan Yardımcısı Joanna Drake, “Hidrojen ekonomisinin hayata geçmesi, kamu-özel sektör işbirliğiyle mümkün olabilir.” diyerek, Komisyon’un bu alanda ortak bir Ar-Ge ve yatırım ajandası geliştirdiğini belirtti.
Yeni dönemde politika önerileri ve çağrılar
Hydrogen Europe Research, geçen yıl 110’dan fazla paydaşla birlikte yayımladığı ortak bildiriyle, FP10 kapsamında Ar-Ge ve inovasyon bütçelerinin artırılması çağrısında bulunmuştu. Ortak metinde, AB’nin küresel teknoloji yarışında geri kalmaması için yatırımların hızla artırılması gerektiği vurgulanmıştı.
AB’nin Horizon 2020 programına ilişkin 2022 sonunda başlattığı kamu istişaresinde de HER, proje çağrılarının zamanlamalarına, bütçe aktarım sınırlamalarına ve büyük ölçekli projeler için başvuru süreçlerinin uzatılmasına yönelik öneriler sunmuştu.
Hydrogen Europe CEO’su Jorgo Chatzimarkakis, “Sadece daha fazla fon değil, aynı zamanda daha etkin yapılar ve uygulamalar gerekiyor.” diyerek, Ar-Ge yatırımlarının pazar oluşturma süreçleriyle bütünleşmesi gerektiğini belirtti. Clean Hydrogen Partnership İcra Direktörü Valérie Bouillon-Delporte ise, Avrupa’nın hidrojen ekosisteminde ölçeklenebilir çözümler geliştirdiğini ve start-up’ları desteklemeyi sürdürdüklerini ifade etti.
Taşımacılıkta hidrojenin payı artacak
AB’nin taşımacılık sektöründe yenilenebilir enerji oranı şu anda yüzde 10 civarında. 2030 yılına kadar, taşımacılık enerjisinin en az yüzde 1’inin yenilenebilir hidrojen (RFNBO’lar) kaynaklı olması gerekiyor. AB Ortak Araştırma Merkezi’nin (JRC) projeksiyonlarına göre ise 2050’de taşımacılıkta enerji tüketiminin ortalama yüzde 27’si hidrojen ve hidrojen bazlı yakıtlardan sağlanacak.
Hydrogen Europe Research Başkan Yardımcısı Christian Sattler, “Avrupa’nın enerji güvenliği ve sanayi dayanıklılığı için hidrojen stratejik bir öncelik haline gelmeli. Tüm paydaşların aynı hedef doğrultusunda hareket etmesini sağlayacak kamu-özel ortaklıklarına ihtiyacımız var.” dedi.
